ID
Tamtamo No 12

ISSN - 1409-4576

ID

$B%?%`%?%b(B $BBh(B12$B9f(B

ISSN - 1409-4576$B!!!!!!!!!!(B2002$BG/(B5$B7nH/9T(B

Ses-semajna informilo de Indigxenaj Dialogoj



TAMTAMO JARO 3, No.12
Majo, 2002

Eldona Teamo de TAMTAMO kaj kunlaborantoj:
Bv. vidi liston je la fino de la nuna numero

Interreta versio cxe: www.idnetwork.nl/tamtamo

Limdato por kunlaborajxoj por TAMTAMO No13: la 11-an de junio 2002

$B!V@h=;L1B2$NBPOC!W$N#6=5$4$H$N>pJs;o(B


$B%?%`%?%b!!#3G/EY!"Bh(B12$B9f(B
2002$BG/(B5$B7n(B

$B%?%`%?%b$NJT=8%A!<%`$H6(NO $B$3$N9f$N:G8e$N%j%9%H$r8+$F$/$@$5$$!#(B

$B%$%s%?!<%M%C%HHG$O0J2<$N$H$3$m!'(B www.idnetwork.nl/tamtamo

$B%?%`%?%bBh(B13$B9f$N869F$NDs=P4|8BF|!'(B
2002$BG/(B6$B7n(B11$BF|(B

ID havas diversajn kostojn ligitajn al TAMTAMO, se vi deziras finance kontribui al gxia produktado, vi povos kotizi EUR 10,00 al iu ajn el la subaj ID-kontoj:

El ekster Euxropo:
ID, swiftcode: RABONL.2U, account 3661 86 469

En Euxropo:
ID, IBAMcode: NL88 RABO 03661 86 469

Nederlando:
Banko RABO Bank , konto NL88 RABO 0366 1864 69, mencio ID

Pere de Universala Esperanto-Asocio:
Konto idid-r, mencio TAMTAMO

Dankon !

$B!V@h=;L1B2$NBPOC!W!J(BID$B!K$G$OK\;oH/9T$N7PHq$,$+$+$j$^$9!#2<5-$N(BID-$B8}:B$K(B10$B%f!<%m$N$44sIU$r$$$?$@$1$l$P9,$$$KB8$8$^$9!#(B

$B%h!<%m%C%Q7w30$+$i!'(B
ID, swiftcode: RABONL.2U, account 3661 86 469

$B%h!<%m%C%Q$+$i!'(B
ID, IBAMcode: NL88 RABO 03661 86 469

$B%*%i%s%@!'(B
$B6d9T(B RABO Bank , $B8}:B(B NL88 RABO 0366 1864 69, $BL>5A(B ID

$B@$3&%(%9%Z%i%s%H6(2q$rDL$8$F!'(B
$B8}:B(B idid-r, $BL>5A(B TAMTAMO

$B$"$j$,$H$&!*(B

ENHAVTABELO


1. Redaktora noto

Reza TORABI (Irano)

2. Fino de Kurso pri Indigxenaj Dialogoj en Politekniko de Kosta-Riko

finigxis la cxi-jara Kurso pri Indigxenaj Dialgoj (ID) .
Antonio LEONI (Kosta-Riko)

3. Intervjuo kun Margreet PESCHIER nova membro de la teamo de Indigxenaj Dialogoj (ID)

Margreet Peschier rakontas pri sia kunlaboro kaj konatigxo kun Indigxenaj Dialogoj (ID ) kaj Esperanto.

4. Kulturaj Indigxenaj Dialogoj: Pri "Vu bo duo" kaj Vuduo

Vu bo duo eble sonas kiel Zulua, Inuktituta, kiel unu el la indigxenaj lingvoj el la profunda Amazona pluvarbarego aux kiel iu alia lingvo el nekonata kulturo.
Jean CODJO (Kanado/Benino)

5. Sun-energio por protektado de arbaro en indigxena teritorio

Antaux kelkaj semajnoj, internaciaj jxurnaloj informis pri interesa projekto disvolvigxanta en Kosta-Riko, kiu rekte rilatis al indigxenaj komunumoj.
Antonio LEONI (Kosta-Riko)

6. Rezultoj de la 6-a Konferenco pri Biodiverseco en la Hago (Nederlando)

Jebra MUCHAHARY (Bodo popolo de Barato) kaj Bessie SCHADEE (Nederlando)

$BL\


1. $BJT=8D9$N3P$(=q$-(B

Reza TORABI$B!J%$%i%s!K(B

2. $B%3%9%?%j%+M}9)2JBg3X$G$N!V@h=;L1B2$NBPOC!W$K4X$9$k9V=,2q$N=*N;(B

$B@h=;L1B2$NBPOC(B(ID)$B$K4X$9$k:#G/$N9V=,2q$,=*$o$j$^$7$?(B

Antonio LEONI $B!J%3%9%?%j%+!K(B

3. $B@h=;L1B2$NBPOC(B(ID)$B%A!<%`$N?7%a%s%P!<(BMagreet PESCHIER$B$X$N%$%s%?%S%e!<(B

Margreet Peschier$B$,!"@h=;L1B2$NBPOC(B(ID)$B$H%(%9%Z%i%s%H$N6(NO$HBN83$K$D$$$FOC$7$?!#(B

Bessie SCHADEE$B!J%*%i%s%@!K(B

4. $B@h=;L1B2$NJ82=$NBPOC!'(B"Vu bo duo"$B$H%t!<%I%%!<$K$D$$$F(B

Vu bo duo $B$H$$$&8l$rJ9$$$FFI%s$NG.BS1+NS$N8@8l$J$I$N$h$&$K!#(B

Jean CODJO ($B%+%J%@(B/$B%Y%K%s?M(B)

5. $B@h=;L1B2$NNN0h$G$N?9NSJ]8n$N$?$a$NB@M[%(%M%k%.!<(B

$B?t=54VA0$K!"9q:]Dj4|4)9TJ*$G!"@h=;L1B26&F1BN$KD>@\4X78$9$k!"%3%9%?%j%+$G$NH/E8CJ3,$N6=L#?<$$7W2h$K$D$$$FCN$j$^$7$?!#(B

Antonio LEONI ($B%3%9%?%j%+(B)

6. $B%O!<%0$G$N@8J*B?MM@-$K4X$9$kBh#62s2q5D$N7kO@(B

Jebra MUCHAHARY ($B%$%s%I$N%\!<%I?M(B)$B$H(BBessie SCHADEE$B!J%*%i%s%@!K(B

ENHAVO

1. Redaktora noto

Karaj kaj estimataj gelegantoj de TAMTAMO!

Saluton al Vi!

Ekde cxi tiu numero de TAMTAMO mi -Reza TORABI - estas kunredaktoro de TAMTAMO. Kiel Esperanto-instruisto ekde antaux 8 jaroj mi aktivumas en diversaj medioj de Esperantujo kaj jen mi estas je la dispono de Indigxenaj Dialogoj(ID). Espereble dank'al helpo de la interesitoj kaj legantoj ni havu pli bonan informilon spegulante la okazintajxojn rilataj al Indigxenaj Dialogoj (ID) .

Sincere via;
Reza TORABI (Irano)
Kun-redaktoro
Indigxenaj Dialogoj

$BK\J8(B

1.$B!!(B$BJT=8D9$N3P$(=q$-(B

$B?F0&$J$k%?%`%?%b$NFI

$B$4$"$$$5$D?=$7$"$2$^$9!*(B

$B:#2s$N9f$+$i!";d%l%6!&%H%i%S!J(BReza TORABI$B!K(B $B$,!"%?%`%?%b$N6&F1JT=8pJs;f$r:n$C$F$$$-$^$9!#(B

$B$h$m$7$/$*4j$$$7$^$9!((B
$BJs9p!'(BReza TORABI$B!J%$%i%s!KF1JT=8 $B@h=;L1B2$NBPOC(B

2. Fino de Kurso pri ID en Politekniko de Kosta-Riko

La 15-an de majo, finigxis la cxi-jara Kurso pri Indigxenaj Dialogoj per prelego de s-ro Gilbert GONZ$Bm-(BEZ MAROTO, membro de la Indigxena Konsilio de Indigxenaj Dialogoj (ID). Entute, partoprenis la kurson 25 studentoj, kiuj estis instruitaj pri la origino, situacio kaj perspektivoj de la internacia indigxena movado; krome, ili ankaux iom spertis la lernadon de Esperanton kaj konsciigxon pri transkultureco. La partoprenintoj montrigxis tre kortusxitaj prelego de s-ro GONZ$Bm-(BEZ MAROTO, kaj mem esprimis apogon al la lukto kontraux inundo de indigxenaj teroj por konstruado de digo en la sudo de Kosta-Riko. En la antauxlasta leciono estis prelego de s -ro Josˇ Carlos MORALES (prezidanto de la Indigxena Konsilio de Indigxenaj Dialogoj (ID) , kiu parolis pri la indigxena movado kadre de la sistemo de Unuigxintaj Nacioj kaj pri la perspektivoj de la indigxena movado la nuna periodo de tutmondigxo.

Informis: Antonio LEONI (Kosta-Riko)

2.$B!!(B$B%3%9%?%j%+M}9)2JBg3X$G$N!V@h=;L1B2$NBPOC!W$K4X$9$k9V=,2q$N=*N;(B

$B!!#57n#1#5F|$K!"@h=;L1B2$NBPOC$N@h=;L1B26(5D2q$N%a%s%P!<$G$"$k!"(BGilbert GONZA'EZ MAROTO $B;a$N9V1i$K$h$k!V@h=;L1B2$NBPOC!W$K4X$9$k:#G/$N9V=,2q$,=*$o$j$^$7$?!#$*$h$=!"(B25$BL>$N@8EL$,9V5A$K;22C$7$^$7$?!#@8EL$O!"9q:]@h=;L1B21?F0$N5/8;!"N)>l!"E8K>$r65$o$j!($5$i$K!"%(%9%Z%i%s%H$N3X=,$dJ82=$NEAHB@-$K4X$9$kG'<1$b>/!97P83$7$^$7$?!#;22Co$K46F0$7!"%3%9%?%j%+FnIt$N@h=;L1B2$NEZCO$G!"HEMt$KBP93$7$FDiKI7zB$$r?J$a$F$$$k$3$H$X$N;Y;}$rI=L@$7$^$7$?!#:G8e$N0l$DA0$N9V5A$G$O!"@h=;L1B2$NBPOC$N@h=;L1B26(5D2q$N5DD9$G$"$k(B Josˇ Carlos MORALES $B;a$N9V1i$,$"$j$^$7$?!#H`$O9qO"$N%7%9%F%`$NOHFb$G$N@h=;L1B2$N1?F0$H%0%m!<%P%j%$K$D$$$F$NOC$7$,$"$j$^$7$?!#(B

$BJs9p(B: $B%"%s%H%K%*(B $B%l%*%K(B $B!J%3%9%?%j%+!K(B

3. Intervjuo kun Margreet PESCHIER membro de la teamo de Indigxenaj Dialogoj

Margreet PESCHIER (Nederlando) estas membro de la teamo de Indigxenaj Dialogoj.

Ni petis al Margreet rakonti pri si mem. Jen sxia respondo: " Mi gxojas povi rakonti ion pri mi mem kaj pri kiel mi Esperantistigxis kaj igxis kunlaborantino en Indigxenaj Dialogoj.

Iun tagon en 1999 oni demandis min cxu mi volus kunlabori en projekto pri indigxenaj popoloj. Sen scii multe pri la projekto mi jam konsentis cxar mi cxiam estas interesata pri aliaj lingvoj kaj kulturoj kaj, kompreneble, pri la homoj kiuj apartenas al tiuj kulturoj. La celo de la projekto estis instrui al reprezentantoj de indigxenaj popoloj la uzon de modernaj komunikaj medioj. Tiumaniere ili povus interparoli, interdiskuti pri siaj problemoj kaj lerni unu de la alia pri kiel trovi solvon al problemoj kaj ankaw kune fari proponojn por peti helpon al grandaj internaciaj organizoj.

Estis nur io, kion mi trovis strange. Oni instruis Esperanton por interkomuniki. Mi vere ne sciis multe pri Esperanto. Mi sciis ke gxi estas planlingvo, sed mi konis neniun, kiu parolas tiun lingvon. Ankaw mi sciis nenion pri kluboj aux pri la movado.

Mi pensis: kial Esperanto, tiu lingvo ne sukcesis, cxu ne? Kial oni ne instruas la anglan? Do mi ne sxatas la superregadon de io aw iu, fakto estas ke hodiaw parolante la anglan oni povas interkomuniki en multaj partoj de la mondo.Kompreneble, ID bezonis monon por subteni kaj dauxrigi la projekton. Pro tio mi kunlaboris por fari sendependan studon pri la projekto kaj por skribi artikolon pri gxi. Per tiu artikolo ID povus eble ankaw konvinki entreprenojn, naciajn aw internaciajn organizojn mone subteni la projekton dum 4 jaroj.

Sed, kiam la kurso komencigxs mi tuj komprenis la problemon de la lingvo. La reprezentantoj parolis aux la anglan, aux la francan aux la hispanan kiel pontlingvojn. Alifoje estis ankoraw grupo kiu havis la rusan kiel pontlingvon. Mi scias, kiel instruistino de la hispana , kiom malfacile estas por hispanparolantoj lerni la anglan kaj prononci gxin bone. Ankaw mi scias ke en Sud-Ameriko oni sentas multe la superregon de Usono.Sed tamen, 3 semajnojn por lerni kaj komuniki inter ili pere de Esperanto, cxu tio estas farebla?

Mi estis surprizita pri la lernado de Esperanto. La lingvo estas simpla kaj logika kaj la ID-instruado estis tre gxoja, neortodoksa kaj tre ludema. Mi ne estis tie cxiun tagon dum la dua mondskala ID-kurso, tamen mi lernis ankaw iom da Esperanto. Ekde tiu momento mi sciis ke mi volus lerni tiun lingvon. Pro tio mi aligxis al la 4-monata kurso en Karlskoga, "Svedio", cxar mi volis flue paroli Esperanton.

Kaj nun... kia surprizo! Post mia reveno , s-ino Bessie SCHADEE invitis min kunlabori en la Fondajxo ID, organizo kiun mi vere sxatas, cxar ID subtenas indigxenajn homojn por ke ili mem povu agi kaj reagi antaux siaj problemoj."

$B#3!%(B$B@h=;L1B2$NBPOC(B (ID) $B%A!<%`$N?7%a%s%P!<(BMagreet PESCHIER $B$X$N%$%s%?%S%e!<(B

$B!!(BMargreet PESCHIER ($B%*%i%s%@(B) $B$O!"@h=;L1B2$NBPOC(B (ID) $B$N%A!<%`%a%s%P!<$G$9!#;d$?$A$O!"(BMargreet $B$5$s$X<+J,<+?H$N$3$H$r8l$C$?$3$H$K$D$$$F

$B!!(B1999$BG/$N$"$kF|!";d$O@h=;L1B2$NBPOC$N7W2h$K6(NO$9$k$N$+$I$&$+!"?R$M$i$l$^$7$?!#$3$N7W2h$NB?$/$rCN$k$3$H$J$7$K!";d$O6(NO$NF10U$r$7$F$$$^$7$?!#$H$$$&$N$O!"B>$N8@8l$dJ82=$d$b$A$m$s$=$NJ82=$KB0$9$k?M!9$K$D$$$F$b$$$D$b6=L#$r;}$C$F$$$^$7$?!#7W2h$NL\E*$O!"8=Be$NDL?.4D6-$N;H$$J}$r@h=;L1B2$NBeI=

$B;d$O4qL/$K;W$C$?$3$H$,$"$j$^$7$?!#$=$l$O!"Aj8_8rN.$9$k$?$a$K%(%9%Z%i%s%H$,65$($i$l$F$$$?$H$$$&$3$H$G$9!#;d$O7W2h8@8l$G$"$k$3$H$OCN$C$F$$$^$7$?$,!"$=$N8@MU$rOC$7$F$$$k?M$rC/$bCN$j$^$;$s$G$7$?!#$=$NF19%2q$d1?F0$K$D$$$F$b2?$bCN$j$^$;$s$G$7$?!#(B

$B;d$O;W$$$^$7$?!'$J$

$B!!$7$+$7!"9V=,2q$,;O$^$C$?;~$K!"$o$?$7$O8@8l$NLdBj$,$9$0$K$o$+$j$^$7$?!#BeI=

$B!!%(%9%Z%i%s%H$N3X=,$K$D$$$F$O6C$+$5$l$^$7$?!#$=$N8@8l$O4JC1$GO@M}E*$G$"$j!"(BID-$B/$7$P$+$j%(%9%Z%i%s%H$b3X$S$^$7$?!#$=$N;~$+$i!";d$O$=$N8@MU$r3X$\$&$H;W$$$^$7$?!#$=$N$?$a!"%9%&%'!<%G%s$N(BKarlskoga$B$N#47n$N9V=,2q$X2C$o$j!"$H$$$&$N$O!"%(%9%Z%i%s%H$rN.D*$KOC$7$?$$$H;W$C$?$+$i$G$9!#(B

$B!!$=$7$F:#!"!#!#2?$H$$$&6C$-$G$7$g$&!#;d$N5"4T$N8e$K!"%Y%7!&%9%O%G$5$s$,:bCD(BID$B$K6(NO$9$k$h$&$K>7BT$7$F$/$l$^$7$?!#$=$N:bCD$O;d$,K\Ev$K9b$/I>2A$7$F$$$kAH?%$G$9!"$H$$$&$N$O!"(BID$B$O!"<+J,<+?H$G9TF0$,$G$-$k$h$&$K!"$=$7$F<+J,$NLdBj$K$bBP1~$G$-$k$h$&$K!"@h=;L1B2$r;Y1g$9$k$?$a$G$9!#(B

4. Kulturaj Indigxenaj Dialogoj: Pri "Vu bo duo" kaj Vuduo

"Vu bo duo"; eble sonas kiel Zulua, kiel unu el la indigxenaj lingvoj el la profunda Amazona pluvarbarego aux kiel iu alia lingvo el nekonata kulturo. Tamen, malmultaj el inter vi imagos, ke Vuduo fontas el FON, lingvo vaste parolata en Benino, antauxe nomita Danxoma (Okcidenta Afriko). Parolante pri vuduo eble donos al multaj el vi anserhauxton, cxar gxi estis cxiam konsiderata timiga inter homoj el aliaj kulturoj. La vorto Vuduo kutime memorigas personojn de vivanta pupo aux amuleto kiu estas uzata por vundi aux senvivigi iun, aux sxangxi aferojn al sia avantajxo. Sed tia perforta celo neniam estis io specifia nur al Vuduo; sxtelisto mortiganta por unudolara profito en Novjorko ne necese estas Vuduisto, nek Itala brokanto provante vendi armilojn al militistoj en Etiopio. Romkatolikanoj, Presbiterianoj, Mahometanoj kaj personoj de aliaj kredoj cxiuj prononcis vorton, oferis pregxon aux petis sxirmon de Dio, tamen neniuj el ties religioj havas tendencajn doktrinojn.Vuduo, mallongigo por "Vu bo duo", vidata kiel religio ne estas escepto, sed malsimile al la aliaj estas pli tolerema religio, cxar gxi ne estas bazita je rigida aux nefleksebla doktrino.

Ekvido de gxia difino eble donos al vi plibonan ideon pri gxi. "Vu bo duo" en Fon signifas "prenu vian tempon kaj havigu". Alivorte, gxi tradukigxas al: "tiru aux prenu gxentile kaj konscie el naturo aux el via medio tion, kio estas necesa por via vivado sur la tero. C$B5#(Br ni estas homoj, kaj tial kapricaj estajxoj kun malsamaj sintenaj deziroj, du homoj ne necese havas la saman celon en prenado el naturo, ecx sub similaj cirkonstancoj. C$B5+(Bu individuo havas fonon bazitan cxefe je edukado ricevita de siaj gepatroj aux de socio, kiu spegulas la scion de la prauloj. Do estas tute norma ke en vudua kulturo, personoj havas malsamajn metodojn adori, kaj tial la ekzisto de malsamaj interaj reprezenta jxoj de "Gbedoto" (kreinto de la universo). "Gbedoto" estas tiu, kiun nomas aliaj kulturoj Dio, Alaho, Mawu, Nyankupon, ktp. Iuj vidas Vuduon kiel multdian religion, sed cxi tio eble ankaux donas al Vuduo gxia tolerema kaj fleksebla karaktero. Povas okazigi sangan batalon inter du Anglaj komunumoj por esti membroj de malsamaj Kristanaj eklezioj, sed tia batalo por similaj kialoj neniam okazus inter "Sapkatasi" (ano de Sapkata) kaj "Heviososi" (ano de Hevioso), du el la multoblaj diajxoj reprezentitaj en Vuduo.

Tiuj kiuj ankoraux timas sorcxkantojn metitaj sur pupo aux amuleto pendanta de la kolo, devus tiri sian atenton al alia afero nomita de Fon-parolantoj "Boo". Tio estas samkiel iu recitanta la Psalmojn dum klinanta al statuo de Jezuo sur unu el la montoj en Rio de Janeiro por venki en milito aux sukcesi la ekzamenon. C$B57(B tia recitado venkigas? Hmmmm...eble jen la punkto.

Auxtoro: Jean CODJO (Kanado/Benino)

$B#4!%(B$B@h=;L1B2$NJ82=$NBPOC!'(B"Vu bo duo" $B$H%t!<%I%%!<$K$D$$$F(B

$B!!(B"Vu bo duo"$B!($H$$$&8l$rJ9$$$FFI%s$NG.BS1+NS$N8@8l$J$I$N$h$&$K!#$7$+$7!"$"$J$?$,$?$N>/?t$N?M!9$O!"%t!<%I%%!<$O!"0JA0$K(BDanxoma$B!J@>%"%U%j%+!K$H8F$P$l$?%Y%J%s$G9-$/OC$5$l$F$$$?8@8l(BFON$B$,5/8;$H$J$C$F$$$^$9!#%t!<%I%%!<$H$$$&$H!"B>$NJ82=7w$N?M$K$O2?$+I]$/$F!"D;H)$NN)$D;W$$$r$9$k?M$bB?$$$G$7$g$&!#(BVuduo$B$H8@$&8@MU$O!"IaDL!"?M$r=}$D$1$?$j!"L?$rC%$&$?$a$K;H$o$l$?$j!"<+J,$NET9g$K;v>]$rJQ$($k$?$a$K;H$o$l$k!"@8$-$??M7A$d$*&$G$b$"$j$^$;$s!#%m!<%^%+%H%j%C%/65EL!"D9O7GI65EL!"%^%[%a%C%H65EL$=$7$FJL$N?.6D$r;}$D?M!9$NA4$F$N?M!9$O!"5'$j$rJ{$2$?$j!"?@$NJ]8n$r5a$a$k$3$H$P$rH/$7$^$9$,!"C/$b0U?^$N$"$k655A$r$$$@$$$F$$$k$o$1$G$O$"$j$^$;$s!#=!65$N$h$&$K;W$o$l$k(B"Vu bo duo"$B$NC;=L7A$G$"$k%V!<%I%%!<$bNc30$G$O$J$$$G$9$,!"B>$N=!65$H$O0c$C$F42Bg$J=!65$H$J$C$F$^$9!#$H$$$&$N$O!"M;DL$N$-$+$J$$9dD>$J655A$r4p$K$7$F$$$J$$$+$i$G$9!#(B

$B$=$NDj5A$rH/8+$9$k$3$H$O!"$*$=$i$/!"$"$J$?$K%t!<%I%%$K4X$7$F$h$$9M$($r$b$?$i$9$3$H$G$7$g$&!#(BFON$B$N(B"Vu bo duo"$B$O!"!V<+J,$N;~4V$re@83h$N$?$a$KI,MW$J$b$N$r$F$$$M$$$K0U<1E*$K0z$-4s$;!"$r;}$C$?$-$^$0$l$J@8$-J*$G$"$kFs?M$N?M4V$O!"F1$86-6x$G$5$(!"<+A3$+$i$N3MF@$GI,$:$7$bF1$8L\E*$r;}$?$J$$$+$i$G$9!#$9$Y$F$N8D?M$O!"@hAD$NCN<1$rH?1G$7$F$$$k<+J,$NN>?F$d $B$=$l$G!"$=$l$f$($K%t!<%I!$NJ82=$G!"?@!"(BAlaho,Mawu, Nyankupon, $B$J$I$H8F$P$l$F$$$k$b$N$G$9!#%t!<%I%%!<$rB??@65$H;W$&?M$b$$$k$,!"$3$N$3$H$K$O!"$*$=$i$/!"%t!<%I%%!<$K$=$N42Bg$5$HM;DL$NMx$/FCD'$r$b$?$i$7$^$9!#0[$J$C$?%-%j%9%H65652q$N%a%s%P!<$G$"$k$?$a$K!"Fs$D$N1Q8l6&F1BN$N4V$N;DG&$J@o$$$,5/$-$k2DG=@-$O$"$k$,!"F1$8$h$&$JM}M3$G$=$N$h$&$J@o$$$O!"%t!<%I%%!<$GBeI=$5$l$kB??t$N?@$NCf$NFs$D(B"Sapkatasi"$B!J(BSapkata$B$N9=@.0w!K$H(B"Heviososi"$B!J(BHevioso$B$N9=@.0w!K$N4V$K5/$-$k;v$O$"$j$^$;$s!#(B

$B!!$E$1$i$l$?B>$N$3$H$XCm0U$r0z$/$+$b$7$l$^$;$s!#$3$l$H!"@o>!5'4j$+9g3J5'4j$N$?$a!"Nc$($P%j%*%G%8%c%M%$%m$N%$%(%9%-%j%9%HA|$K$R$6$^$:$$$F@;2N$r1S>'$9$k$N$H$OF1$8$G$9!#1S>'$7$?$+$i$3$=>!$D$H$$$&8z$-L\$,$"$k$N$G$7$g$&$+!#%U%`!"$3$l$,O@E@$G$7$g$&$+!#(B


$BCx

5. Sun-energio por protektado de arbaro en indigxena teritorio

Antaux kelkaj semajnoj, internaciaj jxurnaloj informis pri interesa projekto disvolvigxanta en Kosta-Riko, kiu rekte rilatis al indigxenaj komunumoj. Kompreneble, Indigxenaj Dialogoj (ID) , tra sia oficejo en tiu lando, volis iom esplori la aferon kaj informi siajn legantojn.

La celo de la priraportita projekto estis protekti arbaron de izolita indigxena komunumo en Kosta-Riko. La ideo estis engagxi la komunumon en la protektado de la arbaro per kontrakto, laux kiu, ili ricevos elektron fontantan el sun-energio, je relative malmulta kosto, kondicxe ke ili akceptu protekti la arbaron.

Fakte, tiu iniciato apartenas al organizo nomata Biomass Users Network (BUN-CA), kiu specialigxas pri disponigo de energia teknologioj al izolitaj komunumoj pere de detala informado kaj mon-pruntado, kies repago povas esti fleksebla, kiel en la kazo de la jam menciita indigxena komunumo. Tiu cxi organizo, havas pli vastan projekton nomatan "Fortigo de la Mezamerika Kapablo pri Dauxrema Energio", kiu celas la disvolvigon de dauxremaj malgrandaj energi-projektoj en Mezameriko. Ili financas sin per internaciaj fondusoj de Unuigxintaj Nacioj kaj aliaj organizoj. Estas grave scii ke BUN-CA disponigas informojn pri la diversaj energiaj teknologioj (suna, venta, malgrandaj hidroelektrogeneriloj, ktp) kaj mon-rimedoj (en la formo de prunto, normale) por la instalado de tiuj sistemoj, sed ke la servoj tute ne estas senpagaj, do, la komunumoj devas montri ke ili kapablas elturnigxi por alfronti la repagojn.

BUN-CA estas en tuta Mezameriko, por tiuj, kiuj volas scii pli, jen la adreso de gxia hejmpagxo:
* http://www.bun-ca.org/

Raportis: Antonio LEONI (Kosta-Riko)

5$B!%(B$B@h=;L1B2$NNN0h$G$N?9NSJ]8n$N$?$a$NB@M[%(%M%k%.!<(B

$B!!?t=54VA0$K!"9q:];(;o$,!"@h=;L1B2$N6&F1BN$KD>@\4X78$9$k!"%3%9%?%j%+$KE83+$7$?6=L#?<$$7W2h$K$D$$$FJsF;$7$^$7$?!#$b$A$m$s!"@h=;L1B2$NBPOC!J(BID$B!K$O!"$=$NEZCO$N;vL3=j$rDL$8$F!";v6H$rD4::$7!"FI

$B!!$3$NJs9p%W%m%8%'%/%H$NL\E*$O!"%3%9%?%j%+$NFHN)$7$?@h=;L1B2$N6&F1BN$N?9$rr7o$H$7$F!"Hf3SE*>/3[$NHqMQ$G!"B@M[%(%M%k%.!<$+$i$NEE5$$r

$B!!l9g$N$h$&$K!"$=$NJV:Q$,M;DL2DG=$G$"$k6bA,B_\$7$$>pJs$rDL$8$F!"FHN)$7$?6&F1BN$X%(%M%k%.!<5;=Q$N;HMQ$K$D$$$F@lLg2=$7$F$$$^$9!#$3$NAH?%$O!"!V;}B3@-$N$"$k%(%M%k%.!<$K4X$9$kCf1{%"%a%j%+$NG=NO$N6/2=!W$HL>$E$1$i$l$?9-Bg$J%W%m%8%'%/%H$r;}$C$F$$$^$9!"$=$l$O!"Cf1{%"%a%j%+$N;}B3@-$N$"$k>.5,LO%(%M%k%.!<%W%m%8%'%/%H$NIa5Z$rL\E*$H$7$F$$$^$9!#$3$NAH?%$G$O9qO"$d$=$NB>$NAH?%$N9q:]E*4p6b$G:bL3=hM}$7$F$$$^$9!#(BBUN-CA$B$,?'!9$J%(%M%k%.!<%F%/%N%m%8!.5,LO?eAGH/@84o$J$I!K$d$=$N%7%9%F%`$No!"B_LL$9$k$N$r2sHr$9$k$3$H$,$G$-$k$3$H$r<($9$K$A$,$$$"$j$^$;$s!#(B

$B!!(BBUN-CA$B$O!"$b$C$HCN$j$?$,$C$F$$$k?M$N$?$a$KCf1{%"%a%j%+$N$$$?$k$H$3$m$K$"$j$^$9!#$3$3$K%[!<%`%Z!<%8$N%"%I%l%9$,$"$j$^$9!'(B
* http://www.bun-ca.org/


$BJs9p!'(BAntonio LEONI ($B%3%9%?%j%+(B)

6. Rezultoj de la 6-a Konferenco pri Biodiverseco en la Hago (Nederlando)

Kiel vi legis en TAMTAMO 11 inter la 7-a kaj la 19-a de aprilo 2002 okazis, en Den Haag (Nederlando) la 6-a Konferenco de la Partoprenantoj en la Konvencio pri la Biodiversiteco. La rezultoj estas interesaj , sed ne cxiuj kontentigas nin. Mi citas el la nun publikigitaj " Dialogaj dokumentoj faritaj de la NRG-oj ":

Dek jarojn post la Monda Kunveno pri la Medio en Rio de Janeiro (Brazilo) registraroj kaj politikaj gvidantoj estas preparantaj rekunveni kaj akcepti ke ekzistas "krizo pri enkondukado". Ili tiam deklaris ke la agado kontraux la malricxeco estas prioritato kaj hontas ke la agadoj gxis nun ne akordas kun la vortoj en la interkonsentoj. Urgxa agado necesas por helpi pli ol 1.2 miliardo da homoj (el kiuj 70% estas virinoj), kiuj vivas en terura malricxeco kaj dume plikreskas la krizo pri la medio. Malegaleco inter nacioj kreskis. Multe da internaciaj entreprenoj kondutas sociale kaj medie sen respondeco. Ankaw la pligrandigxanta militagado minacas la agendon pri dauxreco.

La Internacia Indigxena Forumo pri Biodiverseco (IIFB) multe agis por enkonduki ideojn pri biodiverseco kaj konservado de la kono de indigxenaj popoloj en la dialogaj dokumentoj. Ni estis menciitaj en la sekva parto:

Ni rekomendas rerigardi kaj reformi la regulojn pri la intelekta posedajxo por ebligi al la evoluantaj landoj akiri novajn teknologiojn kaj bazajn kuracilojn, kaj al la terkulturistoj, profiti el bonaj semkonservaj sistemoj (kun la ebleco konservi, intersxangxi aux vendi siajn semojn), same kiel ebligi al la indigxenaj popoloj de profiti...

La definitiva versio de tiuj paperoj ankoraw ne estas havebla. Baldaux ni metos la kompletan tekston en nian TTT-ejon, en la biodiversecujon (komence en la angla, hispana kaj franca versioj, pri kiuj poste ni esperas havi esperantan resumon). Ni ege esperas ke tamen en Johanesburgo (Sud-Afriko) la 2-a Monda Kunveno pri la Medio finfine decidos vere agi pri nia mondo.

Informis: Jebra MUCHAHARY (Bodo popolo d Barato) kaj Bessie SCHADEE (Nederlando)

6$B!%(B$B%O!<%0$G$N@8J*B?MM@-$K4X$9$kBh#62s2q5D$N7kO@(B

$B!!$"$J$?$,!"%?%`%?%b(B11$B9f$GFI$s$@$h$&$K!"(B2002$BG/(B4$B7n(B7$BF|$+$i(B10$BF|$N4V$K!"%G%s%O!<%0!J%*%i%s%@!K$G@8J*B?MM@-$K4X$9$k6(Dj$K$*$1$k;22C

$B!!%j%*%G%8%c%M%$%m$G$N4D6-$K4X$9$k@$3&2q5D$N8e$N(B10$BG/4V$K!"@/I\$H@/<#;XF3e$N?M!J(B70%$B$,=w@-!K$r=u$1$k$?$a$KI,MW$G$9!"$3$N?M$?$A$O!"62$m$7$$IO:$$NCf$G@83h$7$F$*$j!"$=$N4V$K4D6-$N4m5!$,A}Bg$7$F$$$^$9!#9q2H4V$GITJ?Ey$,A}Bg$7$F$-$^$7$?!#B?$/$N9q:]E*4k6H$,!"L5@UG$$K

$B!!@8J*B?MM@-$K4X$9$k9q:]@h=;L1%U%)!<%i%`!J(BIIFB$B!K$O!"$=$NBPOC$NJ8=q$NCf$N@h=;L1B2$NCN<1$NJ]B8$H@8J*B?MM@-$K4X$9$k9M$($rF3F~$9$k$?$a$KB?$/$N3hF0$r$7$^$7$?!#

$B!!!V(B$B2f!9$O!"@h=;L1B2$,Mx1W$rF@$i$l$k$h$&$K$9$k$N$HF1MM$K!"H/E8ES>e9q$K?7$7$$%F%/%N%m%8!<$H4pACE*$J<#NE4o$r3MF@$G$-$k$h$&$K$9$k$?$a$K!"G@L1$,M%$l$?)$7$^$9!#(B$B!W(B

$B!!$3$NJ8=q$N:G=*HG$O!"F~$7$F$$$^$9!#(B


$B>pJs!'(BJebra MUCHAHARY ($B%$%s%I$N%\!<%I?M(B)$B$H%Y%7(B $B%9%O%G!J%*%i%s%@!K(B

TAMTAMO JARO 3, No. 12
www.idnetwork.nl/tamtamo Majo, 2002
$B%?%`%?%b!!#3G/EY!"Bh(B12$B9f(B
www.idnetwork.nl/tamtamo $B!!(B2002$BG/(B5$B7n(B

TAMTAMO haveblas en la angla, Esperanto, la franca, la hispana kaj la japana : $B!!%?%`%?%b$O!"1Q8l!"%(%9%Z%i%s%H!"%U%i%s%98l!"%9%Z%$%s8l!"F|K\8l$GF~

Malantaux la kulisoj:

TAMTAMO estas la frukto de internacia kunlaboro. Tie cxi ni volas mencii la nomojn de tiuj homoj sen kies helpo TAMTAMO estus neebla.


Redakta Teamo:

Antonio LEONI, Redaktoro
Atilio ORELLANA ROJAS, Eldona konsilanto
Bessie SCHADEE, Eldona konsilanto
Reza TORABI, Cxef-Redaktoro de TAMTAMO


Kunlaborantoj:

Ni tre speciale dankas al la jenaj Kunlaborantoj, kies sindedicxo permesas la plurlingvan aperon de TAMTAMO:

Anglalingvaj:

Jennifer BISHOP
WR HARMON
Debra McCARNEY
Stevens NORVELL
Bill MAXEY
Penelope VOS

Hispanlingvaj:

Luis CANTILLANO
Elmer D. ESCOTO
Alberto GARCi'A FUMERO
Jorge Luis GUTIe'RREZ
Hugo MORA POLTRONIERI
Francisco ORTA
Luz Va'ZQUEZ
Rube'n TORRES
Manolo PARRA

Japanlingvaj:

YOKOYAMA Hiroyuki
HOSHIDA Acusxi
SATO Eijxi
KIMURA Goro

Franclingvaj:

Franc_ois BAY
Janine kaj Yannick DUMOULIN
Normand FLEURY
Mireille GROSJEAN
Andre RIGAULT
Franciska TOUBALE

Dankon !

$BJT=88e5-!'(B

$B!!%?%`%?%b$O9q:]6(NO$N@.2L$G$9!#%?%`%?%bH/9T$KIT2D7g$J;Y1g$r$$$?$@$$$?J}!9$NL>A0$r0J2<$K5-$7$^$9!#(B


$BJT=8%A!<%`!'(B

Antonio LEONI, $BJT=8 Atilio ORELLANA ROJAS, $B=PHG8\Ld(B
Bessie SCHADEE, $B=PHG8\Ld(B
Reza TORABI, $B%?%`%?%b$NJT=8D9(B


$B6(NO

$B2f!9$O0J2<$N6(NO

$B1Q8lHG!'(B

Jennifer BISHOP
WR HARMON
Debra McCARNEY
Stevens NORVELL
Bill MAXEY
Penelope VOS

$B%9%Z%$%s8lHG!'(B

Luis CANTILLANO
Elmer D. ESCOTO
Alberto GARCi'A FUMERO
Jorge Luis GUTIe'RREZ
Hugo MORA POLTRONIERI
Francisco ORTA
Luz Va'ZQUEZ
Rube'n TORRES
Manolo PARRA

$BF|K\8lHG!'(B

$B2#;3M5G7(B
$B@1ED=_(B
$B:4F#1Q<#(B
$BLZB<8nO:(B

$B%U%i%s%98lHG!'(B

Franc_ois BAY
Janine kaj Yannick DUMOULIN
Normand FLEURY
Mireille GROSJEAN
Andre RIGAULT
Franciska TOUBALE

$B$"$j$,$H$&!*(B

Sendu viajn novajxojn, ecx en pontlingvo, ni transdonos ilin! Ni tre sxatas legi viajn komentojn. $B!!$"$J$?$N%K%e!<%9$rAw$C$F2<$5$$!#66EO$78@8l$G$b9=$$$^$;$s!#2f!9$,K]Lu$7$^$9!*$"$J$?$N0U8+$r$*4s$;$/$@$5$$!#(B

OFICIALAJ ADRESOJ DE TAMTAMO


La ID-teamo bonsalutas vin ID-ane kaj volonte ricevos viajn viv-signojn!

Oficialaj adresoj de Indigxenaj Dialogoj (ID) kaj de TAMTAMO estas la samaj:

Centra Oficejo:
E-posxto: bessie.schadee@usa.net
Telefono: +31 (70) 51 77 433
Fakso: +31 (70) 51 77 523
Strat-adreso:
Oud Clingendaal 7A,
2245 CH Wassenaar,
Nederlando

E-posxto:
TAMTAMO: falena@racsa.co.cr
TTT-ejo: idreto@racsa.co.cr

$B%?%`%?%b$N@5<0$JO"Mm@h(B


$B!!(BID$B%A!<%`$O(BID$BCg4V$N$"$$$5$D$rAw$j$^$9!#$*JX$j2<$5$$!*(B

$B@h=;L1B2$NBPOC(B(ID)$B$N@5<0$JO"Mm@h$H%?%`%?%b$N@5<0$JO"Mm@h$OF1$8$G$9!'(B

$BK\It!'(B
$BEE;R%a!<%k!'(Bbessie.schadee@usa.net
$BEEOC!'(B +31 (70) 51 77 433
$B%U%!%/%9!'(B +31 (70) 51 77 523
$B=;=j!'(B
Oud Clingendaal 7A,
2245 CH Wassenaar,
Nederlando$B!J%*%i%s%@!K(B

$BEE;R%a!<%k!'(B
$B!!5!4X;f!V%?%`%?%b!W!'(Bfalena@racsa.co.cr
$B!!%[!<%`%Z!<%8!'(Bidreto@racsa.co.cr

TAMTAMO JARO 3, No. 12
www.idnetwork.nl/tamtamo Majo, 2002
$B%?%`%?%b!!#3G/EY!"Bh(B12$B9f(B
www.idnetwork.nl/tamtamo $B!!(B2002$BG/(B5$B7n(B